Ucuzluk ve işsizlik
Cafer Çelik
Köyler bomboş, toprak ekilmiyor. Hayvancılık yapılmıyor. Nüfus şehre akın etmiş, ediyor. Üretim azalırken, tüketim artıyor. Sebzeci ekmiş, yetiştirmiş, masraf etmiş, toplatırken işçiye topladığının yarısını günlük çalışma ücreti karşılığı verse, işçi az bulup kabul etmiyor. Üretici zarar ediyor, üretime devam edemiyor. Devam etse, masraflar ekleniyor, fiyatlar şişiyor. Üretimin durması neticesi işçi iş bulamaz duruma düşüyor. Asgari ücretin yükselmesi de fiyatların artmasında, iş yerlerinin kapanmasında etkili oluyor.
Bundan 40-50 yıl önce, toprak sabanla işlendiği halde her taraf ekilirdi. Köylerde her evin bir sürü davarı vardı. Her köyde 2-3 sürü sığırlar olurdu. Nüfusun %80inden fazlası ihtiyacını kendisi üretir, yetiştirirdi. Devletine vergi de verirdi. Köylerde horoz sesleri yükselir, yazı, yabanda sayısı kabarık sığır, davar sürüleri görülürdü. Oturan yatan olmaz, herkes yaşlısı, kadını, çocuğu karınca gibi bir işle uğraşırdı. Kazancından ikramlar ve yardımlar yapar, durumundan memnun olmayan pek görülmezdi.
Köylerde eskiden olan su, yol sıkıntısı da yok. Her köyde elektrik de var.3-5 köye bir sağlık ocağı da yapılmış. Çocukları okullara arabalarla götürülüyor. Yine de köylerde kalan yok. Herkes zahmetsiz kazanç peşinde. Özel sektörde de isteyerek çalışmak istemiyorlar. Özel sektör hesap yapıyor. Devlet kurumları gibi yatanı, yapanı görmemezlik etmiyor. Devlet kurumlarının çoğunda bir kişinin yapacağı işte 4-5 kişi barınıyor. İşe adam değil, adama iş ayarlanıyor. Şahsı işinde üç kişilik işi en fazla iki kişiye yaptırarak tasarrufta bulunanlar, resmî kurumlara gereksiz çok sayıda kimseler yerleştirmeden çekinmeyenlerin sayısı çok fazla. İşsiz ücret, bereketsiz oluyor, insanımızı tembelleştiriyor, işini bırakıp, şehre akın etmeyi de etkiliyor. Senelerce önce bir köyden 3-5 kişi okurdu.
Şimdi herkes okuyor. Okuyanlar içinde iş kurup, işçi çalıştıranlar değil, böyle düşünceye sahip olanlarda az. Yetişmelerinde okuyanlara iş kurma, riske girme telkin edilmiyor, cesareti geliştirilemiyor. Okutanlar ve okuyanların çoğu basit amaçlı. Gaye, gayret, teşebbüs telkin edilmeli, iş kurma cesareti geliştirilmelidir. İşsizliğin yok olması, ucuzluğun oluşması yatmakla olmaz, yapmakla olur. Bizim birkaç vilayetimiz büyüklüğünde olan, bizim nüfustan fazlasını barındıran, dışarıdan da işçi çalıştıran devletlerin ne yaptıkları incelensin, yurda taşınsın. Dünya küçüldü. Her taraftan, her çeşit haberleşiliyor. Dünya ya açılınsın. İşçi olarak çalışmaktan çok, işletmeler kurup, işçiler çalıştırıp, üretim imalat yapmak için, ham madde ihracatı sonlandırılsın. Mallarımız yurdumuzda işlensin, paketlensin. Taşımacılığımız geliştirilsin. İhracatımızı, ithalatımızı biz taşıyalım. Geniş üretim ve yetiştirme çiftliklerinin kurulması teşvik edilsin, engeller kaldırılsın, üretilenlerin tüketimi, ihracatı sağlansın, zarar etmemeleri için tedbirler alınsın. Her şeyimiz azami şekilde değerlendirilsin, insanımızın tembelleşmesi önlensin, her fert gücü nispetinde bir iş yapar olsun. İsraflar önlensin. Halk tasarrufa teşvik edilsin, tasarruflar” Devlet-Halk-Başarılı İş Adamları Ortaklı Şirketler” kurularak üretim ve imalatlarla titizlikle değerlendirilse işsizlik kalmaz, ucuzluk da oluşur.
