'Malatya'da büyük deprem beklemiyorum'
Japon Deprem Uzmanı Yüksek Mimar Ve Yüksek İnşaat Mühendisi Yoshinori Moriwaki, 6 Şubatta yaşanan depremlerin ardından artçı sarsıntıların bir süre devam edeceğini belirterek, 'En az 2 sene kalacak diye tahmin ediyorum. Ana hat olarak Elazığ, Maraş ve Hatay arada küçük fay hattı efekte olabilir. Ama çok büyük deprem beklemiyorum' dedi.
"Yeniden Hep Birlikte Ayağa Kalkıyoruz'' mottosuyla yeni bir dönem başlatan KYK Yapı Kimyasalları' nın deprem bölgesindeki 10. Durağı olan Malatya’da seminer verdi. KYK Yapı Kimyasalları, ünlü Japon Deprem Uzmanı Yoshinori Moriwaki ile deprem bölgesinde deprem ve bina güçlendirmesi hakkında eğitim verdi. Seminer sonrası Morıwakı, 6 Şubat depremlerinden sonra artçı depremlerin ne kadar süre devam edeceği konusunda gazetemize açıklamada bulundu. Moriwaki, Malatya’da büyük deprem beklemediğini ancak sarsıntıların iki yıl süreceğini söyledi.
Orta hasarlıysa güçlendirmeyle düzeltebilir
Orta hasarlı binaların güçlendirilmesi ile ilgili konuşan Morıwakı, “Mümkün olduğu kadar güçlendirilmeye çalışacak çünkü Binaların sıfırdan yapılması daha güvenli olabilir ama iyi kontrol yapılırsa. Orta hasarlıysa güçlendirilmede düzeltebilir o zaman daha çabuk ve ucuz yapabilir. Mümkün olduğu kadar biz güçlendirme yöntemi yapmaya çalışıyor. O yüzden bugün ki karbon fiberden, karbon kumaştan güçlendirme ve çelikten de var. Ama karbon fiber ucuz ve çabuk yapmak için yöntem olarak iyi” ifadelerini kullandı.
Malatya’da devam eden yıkımlarda elde edilen ve geri dönüşüme gönderilen molaz ve demirler hakkında bilgi veren Morıwakı, “Geri dönüşüme gönderilen demirler için bir sıkıntı yok. Bunu kullanabilir. Bunu baştan iyi yaparsa, sıkıntı yok. Hatta molozların da asbest sıkıntısı yoksa bunu ayırabilirse betonun da yoğutulursa malzeme için geri dönüşüm yapılabilir” dedi.
Morıwakı, yıkımlarda meydana gelen tozdan dolayı aspesttede dikkat çekerek, “Japonya’da da aynı durum oldu. Yani dünyanın her yerinde aspest, solunum yoluyla insanları kötü yapabilir malzeme, Türkiye az kullandığı söylenebiliyor ama sıfır olmadığı için bunu uzman kişiler tarafından kontrol yapmak lazım. Bunları Ankara’daki uzmanlara sormak lazım. Ama bunu da ayırabilirse beton olarak bunu tekrar geri dönüşü yapabilir” diye konuştu.
Malatya Merkezde meydana gelen yıkımlardan sonra Malatya’da nasıl yapılaştırmaya gidilmesi gerektiğini anlatan Morıwakı, “Yapılabilir ama 3-4 katla kadar ve ona göre, zemin ileşimi yaptıktan sonra, ama burada masraf oluyor. Oysa TOKİ nasıl yukarıda, zemin iyi yerde, daha ucuz yapabilir. Daha iyi olduğunu düşünebiliriz” dedi.
Depreme hazırlıklı olmalıyız
Doğu Anadolu Fay Hattı’nda meydana gelen artçı sarsıntıların ve depremlerin hangi illeri etkilediğini belirten Morıwakı, "Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı, Batı Fay Hattı var. Ve 6 tane plaka var. Şimdiye kadar biriktirdiği sıkıntı atmaya başlıyor. 3 sene önce Silivri’de başladı. Elazığ, Manisa, Muğla, İzmir ve Kahramanmaraş, Hatay diye yüklendi. Yani Türkiye halen bu sıkıntıyı atmaya çalışıyor. Biriktirdiği güç var. Yani inşallah olmaz ama Marmara Denizinde bu bekleniyor. Ve Ege Bölgesinde de bekleniyor. Doğu Anadolu Fay Hattı’nı Hatay’ın denizde ve Bingöl’ü Bitlis, Muş, Van’a kadar 4 noktada var diye söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.
Olası bir depreme karşı nasıl bir hazırlık yapılması gerektiğine değinen Morıwakı, “Herkes hazır oluyorsa, biz hasarını hesap yapabiliriz. Kaç tane bina çöküyor, maalesef kaç kişi ve ekonomi ne kadar kötü olabilir ama devlette dahil şirkette, belediyede, okullarda, ailede tek tek herkes hep beraber bunun için hazır oluyorsa, depremin hasarı yüzde 70 yok oluyor. Yüzde 30 kalıyor ama yüzde 70 çok büyük bir rakam. Depreme hazırlık noktasında bizim hemen başlamamız lazım. Öncelikle kendi oturduğun yer sert zemin mi? Sert zeminse fazla merak etme bina kötü olsa da, fazla sallantı olmuyor. Ama ovadaki yerde o zaman sallantı olacak. Binanın ruhsatı var mı yok mu? 2 bin öncesindeki bina mı? Bunları kontrol yapmak lazım ve en kötü durum olsa da, zeminde kötü, binada kötü ama para yok için kaçamıyor o zaman yaşam üçgeni için düşün. Eşyaları sabit etsin ve üçgen içinde düdük, su ve temel ihtiyaçları hazırlayıp, hazır olsun yaşam üçgeninde olmaya ve merdivenden asla kaçmasın” diye konuştu.
