Erkekler arası ilişkilerde özellikle baba-oğul ilişkisinde “duygusal ifade” hem zorlayıcı olabilir hem de büyük bir bağ kurma kapısı açabilir. Çünkü erkeklerin çoğu “duygu göstermek” yerine “iş yapmak, çözmek, uzak durmak” şeklinde şartlandırılmıştır. Bu bariyeri kırmak için kullanılacak diyalog şekli çok önemlidir.
Aşağıda size duygu temelli bir baba-oğul diyalog modeli sunuyorum. Hem usulünü (nasıl konuşulmalı) hem de örnek bir metin olarak uygulanabilir bir içerik hazırladım.
* Duygusal Yaklaşım Usulü: 3 Adımlı Yol Haritası
1. Kendinden başla
Oğlunu açmak için önce siz duygunuzu paylaşarak açılış yapmalısınız. “Sen anlat” derseniz çekingen olabilir, ama siz duygusal bir cümle kurarsanız kapı aralanır.
2. Onun duygusunu merak et
Yargılamadan, düzeltmeden, sadece merakla "sen ne hissediyorsun?" diye sorun.
3. Yakınlığı sözle güçlendirin
Güvenli bağın oluşması için fiziksel yakınlık (çay içmek, yürümek) ve sözel yakınlık (“seninle olmak bana iyi geliyor”) ifade edilmelidir.
* Örnek Duygu Temelli Baba-Oğul Diyaloğu
(Arka plan: Beraber bir çay içiyorsunuz ya da bir yolculuktasınız. Konu açılmıyor gibi. Siz başlıyorsunuz.)
Baba:
Oğlum, son zamanlarda içimde bir şey birikiyor… Sanki seni daha çok tanımak, daha çok duymak istiyorum ama nasıl konuşacağımı bilemiyorum. Belki de sana karşı biraz geç kaldım bazı şeylerde. Bunu düşündükçe içim buruluyor.
(Kısa bir duraklama. Göz teması kurmadan bile söyleyebilirsiniz. Bu onun savunmasını düşürür.)
Baba:
Aslında seni sevdiğimi çok daha önce söylemeliydim. Gurur duydum seninle, öğretmen oldun, hayatta duruşun var. Ama galiba bunu da fazla dillendirmedim. Sence ben seni yeterince gösterdim mi sana?
Oğul:
(sessiz kalabilir, “bilmiyorum” diyebilir, hafif tebessüm eder, ya da kısa geçer. Bu doğaldır.)
Baba:
Belki kolay olmuyor böyle şeyleri konuşmak. Benim için de zor aslında. Ama artık bir baba gibi değil, bir arkadaş gibi yanında olmak istiyorum. Yanında olmayı becerebildiğimde ben de huzur buluyorum.
(Biraz yumuşarsanız, kendi örneğinizi de verebilirsiniz.)
Baba:
Benim babamla hiç böyle şeyleri konuşamazdık. Belki de o yüzden bu konuşmayı yapıyorum. Çünkü seninle farklı bir yol açmak istiyorum.
* Psikolojik Altyapı Açıklaması
Bu örnekte şunları yapmış oluyorsunuz:
Davranış
Psikolojik Etki
Kendi duygunu ifade etmek
Güveni artırır, model olur
Soru sormak ama zorlamamak
Onun içsel düşünmesini sağlar
Duygular üzerinden konuşmak
Beyindeki bağ kurma merkezlerini (özellikle limbik sistem) uyarır
Suçlamadan, öz eleştiriyle konuşmak
Savunma duvarlarını indirir
Fiziksel yakınlıkla (çay, yürüyüş) desteklemek
Duygusal aktarımı kolaylaştırır
* Öneri:
Bu konuşmaları “anlık öğretme” çabasıyla değil, bir duygu alışverişi olarak yapın. Bu bir süreçtir. Belki ilk konuşmada açılmayacak. Ama siz duygusal yaklaşımı sürdürdükçe, onun kalbindeki kapılar yavaş yavaş aralanacaktır.
RABBİM HEPİMİZE HAYIRLI BABA OLMAYI NASİP ETSİN…
