Mersin, Kırklareli, Ankara ve Samsun pilot il seçildi! Malatya'da 2026'da Başlayacak…

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai ilaçlar ve bitki koruma ilaçlarının B-Reçete olarak bilinen ‘Bitki Reçetesi’ sistemiyle alınabileceğini duyurmuştu. Malatya İl Tarım ve Orman Müdürü Osman Akar, B-Recete’yle ilgili malatyanethaber.com.tr’ye verdiği röportajda merak edilen soruları yanıtladı. 

Mersin, Kırklareli, Ankara ve Samsun Pilot İl Seçildi

Malatya İl Tarım ve Orman Müdürü Osman Akar, “Bitkisel üretimden tüketicilerimizin daha sağlıklı bir ürüne ulaşmaları noktasında tarladan sofraya gıda güvenliğini ön görüyoruz ve buna göre hareket ediyoruz. Üreticilerimizin bu üretimi yaparken yanlış bir ilaç kullanmamaları, gereksiz bir ilaç maliyet açısından hem de toprağa ve bitkiye zarar vermemeleri yapılacak ilaçlamadan sonra elde edilecek ürünün sağlıklı adına vatandaşlarımızın kontrollü ve bilinçli ilaçlama yapmalarını istiyoruz. Çünkü Bakanlık önümüzdeki süreçte zirai ilaçlarda da artık reçeteli satışla ilgili bir süreç başlattı. Şu an da pilot olarak 4 ilde başladı. Bunlar, Mersin, Kırklareli, Ankara ve Samsun illerimizde başladı. Dolayısıyla 4 pilot ilden sonra 1 Temmuz 2026’dan itibaren de 81 ilde reçeteli ilaç satışı başlayacak. Bazı ilaçlar özellikle 5 aktif madde var. Bu aktif maddeyi içeren ilaçlar artık reçeteli bir şekilde satılacak. İlimizde bu aktif maddeler içerisinde özellikle kayısı üreticilerinin kullandığı asetan hibrit diye bir aktif madde var. Dolayısıyla bu kayısıda da uygun görülmeyen bir ilaç, ruhsatı olmayan bir ilaç, bundan sonraki süreçte tüm üreticilerimizin mutlaka reçete yazma yetkisine sahip ziraat mühendisleri arkadaşlarımızdan reçete aldıktan sonra ilaçlama yapabilecek” dedi.

‘127 adet zirai ilaç satan bayimiz var’

Saha içerisinde bayilerin denetimlerinin rutin bir şekilde devam ettiği belirten Akar, “Rutin olarak kontrol ediyoruz. Bir defa değil, birkaç kez kontrol ediyoruz. Malatya ilimizde toplamda 127 adet zirai ilaç satan bayimiz var. Bunlarla ilgili yıl içerisinde gerçekten çok etkin bir şekilde denetimlerimiz devam ediyor. Şimdiye kadar da 600’e yakın denetim yapıldı. Her bayi belirli aralıklarla ve bazen de plansız bir şekilde denetleniyor. Zirai ilaçları atan alet ve ekipman bayilerimiz var. Bunları özellikle yanlış ilaç satılmaması, üreticinin gereksiz ilaç almaması konusunda yoğun bir şekilde denetim ve bilgilendirme faaliyetimiz aynı şekilde burada da devam ediyor” dedi.

Reçete Yazma Yetki Sınavı Kaldırılıyor Mu?

Akar, B-Reçete yazma yetkisine sahip kişilerin kimler olduğuna değinerek, “Bitki koruma ürünleri reçetesi yazmaya yetkili kişiler daha önceden reçete yazma yetkisi alan tüm ziraat mühendisleri (Bahçe bölümü, bitki koruma bölümü, zootekni bölümü), kişiler yazabilir. Fakat reçete yazma yetki sınavı kalktıktan sonra reçete yetkisi sadece bitki koruma bölümü mezunlarına verilmekte ve bu kişilerde yazabilir. Serbest ve kamuda görevli tüm reçete yazma yetkilileri sisteme kayıtları olup reçete yazacaklardır” dedi.

‘Malatya’da 300’den fazla personel var’

Malatya’da 300’den fazla reçete yazma yetkisine sahip personelin olduğuna dikkat çekerek, “Malatya’daki tüm üreticilerimizin bayi ticari kaygıdan dolayı belki ilacı satmayabilir ya da farklı bir ilacı da satmak isteyebilir. O yüzden mutlaka üreticilerimizin il ve ilçe müdürlüklerimize uğrayarak ya da gerektiğinde bahçesine giderek incelememizden sonra oluşturacağımız reçeteyle ilaç almalarını özellikle istiyoruz. Bizim ilimizde B-Recete başlamadı diye reçete yazdırmamazlık yapmasınlar. İlgili arkadaşlarımızdan gelerek reçetelerini yazdırsınlar. Çiftçinin üretim maliyetine katkısı olacaktır. İhtiyacı kadar ilaç alacağından fazla ilaç parası vermeyecektir. Bunun yanında ürüne ruhsatlı ilaç kullanacağından pestisit kalıntı sorunu olamayacaktır” diye konuştu.

‘Ücret Talep Edilmeyecek’

B-Reçetenin yazılmasıyla ilgili herhangi bir ücretin talep edilmeyeceğini belirten Akar, “Kurumlarımıza gelen tüm vatandaşlarımıza bizler hiçbir ücret talep etmeden üreticimize bu reçeteyi yazıyoruz” ifadelerini kullandı.  

Kurallara Uymayan Bayiler Kapatılacak

Reçetesiz ilaç satışı yapmaya çalışan yetkisiz kişilere veya kurallara uymayan bayilere yönelik cezalardan da bahseden Akar, “Yaptırımlarımız var. Yetkili bayinin ‘Yetki İptali’ne kadar yaptırımlarımız var. Bayinin kapatılmasına kadar gelen bir sürecimiz var. Yıl içerisinde bir tane bayimize de benzer bir ceza uyguladık” dedi.

Kontrolsüz İlaç Kullanımının Önüne Geçilecek

Bitki koruma ürünlerinin (BKÜ) reçete ile satılması uygulamasından Malatya tarımı için beklenen temel faydalarından bahseden Akar, “Bu sistem ile üretici artık ihtiyacından fazla ilaç alamayacaktır. Bu sistem ile aldığı ilaçlar üreticinin ÇKS sindeki kayıtlı arazi ve ürününe göre verileceğinden ürüne ruhsatsız ilaç kullanımının önüne geçilecektir. Fazla ve kontrolsüz ilaç kullanımı olmayacağında doğadaki dengenin bozulmamasına katkı sağlayacaktır. Ürünlerde pestisit kalıntısı azalacaktır. B-Reçete sistemi ile sadece 4 insektisit grubu etkili maddeli (1-Acetamiprid 2-Diflubenzuron 3-Pyriproxfen 4-Abamectin) ilaçlara ve 1 etkili maddeli (Quinclorac) yabancı ot grubu ilaca olmak üzere toplamda 5 etkili maddeye reçete uygulanacaktır” diye konuştu.