Malatya'da Milyar Dolarlık Servet! ABD ve Çin Karşı Karşıya...
Dünya nadir toprak elementi pazarının yaklaşık yüzde 69'una hakim olan Çin ile ABD arasındaki küresel gerilim, rotasını Türkiye'ye çevirdi.
Malatya'nın Kuluncak ilçesinde devasa nadir toprak elementi rezervi iddiaları, iki süper gücü karşı karşıya getirdi. Ünlü yazar Haluk Özdil, Malatya'nın "sessiz bir savaşın" merkezine oturduğunu öne sürerek, Türkiye'nin ekonomik kaderini değiştirecek bu servetin uluslararası mücadeleye neden olduğunu belirtti.
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumunun (USGS) verilerine göre, 2024 yılında dünya genelinde 390 bin tona ulaşan nadir toprak elementi üretiminin 270 bin tonu, yani yaklaşık yüzde 69'u Çin tarafından karşılandı. Küresel işleme kapasitesinin ise yüzde 85'ine sahip olan Çin, bu hakimiyetini ABD'nin teknoloji kısıtlamalarına ve gümrük tarifelerine karşı bir "ekonomik koz" olarak kullanma niyetinde.
Bu gerilim sürerken, eski ABD Başkanı Trump'ın Çin'in ihracat kontrolü hamlelerine karşı 1 Kasım'dan itibaren yüzde 100 ek gümrük tarifesi uygulayacağı ve kritik yazılımların ihracatını durduracağı yönündeki sert tepkileri küresel piyasaları hareketlendirmişti.
‘Malatya İçin Birbirlerini Yiyorlar’
Yaşanan bu küresel gelişmelerin ardından ünlü yazar Haluk Özdil, Youtube kanalına yüklediği video ile Malatya'da tespit edildiği iddia edilen nadir toprak elementleri (NTE) üzerine çarpıcı açıklamalarda bulundu. Özdil, daha önce Eskişehir'de açıklanan rezervlere ek olarak, Malatya'nın Kuluncak ilçesinde çok yüklü miktarda NTE izine rastlandığını ve bunun üzerine ABD ile Çin'in Malatya için adeta "birbirlerini yediğini" ve Türkiye'ye ortaklık teklifleriyle "yüklenmeye başladığını" iddia etti. Özdil'in yerel basına dayandırdığı açıklamalarına göre:
Devasa Rezerv İddiası: Malatya'nın Kuluncak ilçesinde, daha önce açıklanan 684 milyon tonluk Eskişehir rezervine benzer, ancak miktarı tam tespit edilmemiş yüklü miktarda toryum ve dolayısıyla NTE bulunduğu öne sürülüyor. Özdil, toryumun olduğu her yerde nadir toprak elementlerinin de bulunacağını vurguladı.
Küresel Mücadele: Yazar, iki büyük ülkenin Türkiye'ye "biz yapalım" veya "ortak olalım" baskısıyla geldiğini belirterek, Malatya'nın şu anda sessiz bir küresel mücadelenin içine sokulduğunu ifade etti.
Maliyet ve Ortaklık Gereksinimi: Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı'nın açıklamalarına atıfta bulunan Özdil, rezervin çok büyük olmasına rağmen, çıkartılması ve işlenmesinin çok maliyetli olduğunu, teknik bilgi ve uluslararası ortak gerektirdiğini aktardı.
Deprem ve Zengin Maden İlişkisi
Haluk Özdil, Malatya'nın bir deprem bölgesi olmasına dikkat çekerek, fay hatlarının olduğu yerlerde çok zengin maden yataklarının da bulunduğunu, depremin "bereketli bir tarafı" olduğunu söyledi. Yazar, bu durumun Türkiye topraklarından "adeta fışkıran bir servet" anlamına geldiğini belirtti.
Batı Basınından Türkiye'ye Karşı Saldırgan Yazılar
Özdil, nadir toprak elementleri zenginliğinin uluslararası alanda Türkiye'ye karşı tepkilere yol açtığını da iddia etti. Yunan ve İsrail basınında, Türkiye'nin bu elementleri kendisinin işlemesine izin verilmesi durumunda "dünyanın başına bela olacağı" yönünde saldırganca yazılar çıktığını aktardı.
Çin Daha Avantajlı: ABD Baskı Yapıyor
Videoda yer alan iddialara göre, Türkiye'nin halihazırda Etimaden veya Türk devleti adına Çin ile bir sözleşme imzaladığı ve Çin'in daha avantajlı bir konumda olduğu belirtiliyor. Buna karşılık ABD'nin, özellikle F-35 ve F-16 ambargolarının kaldırılması karşılığında bu rezerve talip olmak için politik baskılarla devreye girmeye çalıştığı iddia ediliyor.
Özdil, bu sürecin nükleer santral ihalesinde olduğu gibi bir rekabete sahne olacağını ve Türkiye tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir servetin söz konusu olduğunu vurguladı. Ancak, bu gelirin halka yansımasının fabrika kurulumu ve işleme süreçlerinin maliyeti ve uzunluğu nedeniyle tahminen 2030'lu yılları bulacağını sözlerine ekledi.
Bakmadan Geçme
