Zirai don ödemeleri gecikti: Üretici tarlasını mı satsın?
Nisan ayında yaşanan zirai donun üzerinden bir ayı aşkın süre geçmesine rağmen üreticilere ödeme yapılmamasını eleştiren CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, 'Ürünün tamamı yanmış, ikinci tespit yapacaklarmış. Üretici traktörünü, tarlasını sattıktan sonra mı ödeme yapacaksınız?' dedi.
Zirai Don Meclis Araştırma Komisyonu, geçtiğimiz gün zirai don nedeniyle yapılacak destek ödemelerinin Kurban Bayramı sonrasında gerçekleştirileceğini duyurdu. Konuya dair yazılı açıklama yapan CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise TARSİM’in üreticilerin mağdur etmeye devam ettiğini belirtti.
Ödeme miktarı açıklanmıyor
Tarım ve Orman Bakanı’nın ÇKS’ye kayıtlı üreticilere dönüm başı destek ödemesi yapılacağını açıklamasına rağmen, Meclis Zirai Don Araştırma Komisyonu’nun ağaç bazlı ödeme açıklamasını sert eleştiren Ağbaba, ödeme miktarının belirtilmemesinin de üreticiyi beklentiye soktuğunu söyledi. Ağbaba, şunları kaydetti:
“Ürünlerinin yüzde yüzü yanan, ağaçları gelecek yıl da meyve vermeme tehlikesi ile karşı karşıya kalan üreticiler 40 günü aşkın zamandır bekleyiş içerisinde. Tarım Bakanı ve Cumhurbaşkanı tarafından ÇKS’si olan üreticilere dönüm başına destek verileceği yönündeki sözlerine rağmen, çalışmalarına başlayan Meclis Zirai Don Araştırma Komisyonu alan bazlı değil ağaç bazlı ödeme yapılacağını açıkladı. Ödemenin bayram sonrası yapılacağı açıklansa da miktarı hakkında açıklama yapılmaması üreticilerin beklentilerinin devam etmesine sebep oluyor.”
İkinci tespit neyi değiştirecek?
TARSİM’in üreticileri çileden çıkardığını aktaran Ağbaba, bahçelerde yapılacak ikinci tespitin gereksiz olduğunu vurgulayarak şunları ifade etti:
“12 Nisan’ın ardından yapılan hasar tespitlerinin ardından TARSİM’in sözleşme yaptığı üreticiye ödeme yapmak için neyi beklediğini anlamak mümkün değil. Alınan bilgilere göre TARSİM tarafından ikinci bir tespit daha yapılacağı belirtiliyor. Birileri TARSİM yetkililerine başta Malatya olmak üzere 36 ilde ürünlerin neredeyse tamamının yandığını hatırlatsa iyi olacak. Birileri TARSİM yetkililerine üreticinin elinde avucunda ne varsa hepsini ağaçlarına yatırdığını, borç batağında olduğunu ve kurumun ödemelerini beklediklerini hatırlatsın. Durum bu kadar can yakıcıyken ikinci hasar tespiti yapmak nedir? Olağan durumlarda iki kez tespit yapılabilir ama ülkenin tamamında son 150 yılın en büyük zirai don felaketinin yaşandığı bir dönemde üreticileri bir tespit için daha bekletmek vicdansızlıktır”
Üretici traktör ve tarlasını sattıktan sonra mı ödeme yapılacak?
Ödemelerin bir an önce yapılması gerektiğini kaydeden Ağbaba, şu şekilde konuştu:
“TARSİM tarafından sigorta yaptıran çiftçilerimizin ödemelerin bir an önce yapılmasını istiyoruz. Üretici traktörünü, tarlasını sattıktan sonra mı ödeme yapacaksınız? Ayrıca don olayı olduğu gece Malatya’nın yüksek rakımlı bölgelerinde henüz tam çiçeklenme olmadığı için bu bölgelerdeki bahçeler TARSİM teminat kapsamına alınmadı. Bahse konu bahçelerin de teminat kapsamına alınması doğru olacaktır. Çiftçilerimizin tarım sigortası yapabilmesi ve önümüzdeki yıllarda olası doğa olaylarında mağdur olmamaları için poliçe prim tutarlarının düşürülmesi, don muafiyet oranın dolu ile aynı seviyeye çekilmesi Malatyalı üreticilerin ortak talebidir. TARSİM kapsamına alınmayan fizyolojik olarak değerlendirilen fakat çiçeklenme döneminden yağışlara bağlı olarak meyve dökülmelerinin TARSİM kapsamına alınması gerekiyor.”