Malatya Kayısısına Bilimsel Yaklaşım! Çiftçinin Tecrübesi Bilimle Buluşacak!
Malatya'nın sembolü haline gelen kayısı, bilimsel yöntemlerle buluşuyor. Turgut Özal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Yıldırım, atadan kalma yöntemlerin yanı sıra bilimsel yaklaşımların kayısı üretiminde verim ve kaliteyi artırmayı hedeflediklerini açıkladı.
Dünya kuru kayısı üretiminde lider olan ve kayısının başkenti kabul edilen Malatya’da bir ilke imza atıldı. Malatya Turgut Özal Üniversitesi tarafından 1. Kayısı Paneli düzenlendi.
Panelde, kayısının üretimi, kalitesi, verimliliği, pazarlanması ve sürdürülebilirliği konuları ele alındı. Panelin moderatörlüğü üstlenen Turgut Özal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Yıldırım, malatyanethaber.com’a özel yaptığı açıklamada, kayısı üretiminde bilimsel yöntemlerin uygulanmasının verim ve kaliteyi artmasıyla birlikte çiftçi gelirini de artıracağını belirtti.
Malatya denince akla ilk gelen kayısının hem kültürel hem de ekonomik olarak Malatya için büyük bir değer olduğundan bahseden Dekan Yıldırım, kayısı panelinin çıkış noktasını şu şekilde özetledi:
“Depremden önce bunu planlıyorduk kayısı ile ilgili mutlaka bizim çiftçiye inmemiz gerektiği, çiftçiyle toplantılar yapmamız gerektiği ile ilgili planlamalarımız vardı. Malatya denince aklımıza gelen en büyük tarımsal faaliyet kayısı olduğu için yapacağımız bir şey varsa ilk kayısıdan başlamamız gerektiği noktasından hareket edildi. Kayısı Malatya için çok kıymetli, dünya için kıymetlidir. Bizde kayısının merkezindeyiz. Elimizdeki bilimsel verilerle çiftçiyi yönlendirmemiz, yetiştirme tekniği, hastalık- zararlılar ve pazarlamasıyla ilgili çok boyutlu bir alan.”
Bilimsel yöntemlerle kayısıda verim ve kalite artacak
Kayısı panelini bundan sonra Malatya merkezde ve valiliğin destekleriyle yapılacak panel yada çalıştay olarak gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetleri bir lansman olarak değerlendiren Hakan Yıldırım, Kayısı Araştırma Enstitüsü ve İl Tarım ve Orman Müdürlüğü başta olmak üzere tarıma paydaş resmi kurumların, STK’ların, katılımıyla gerçekleştirilecek toplantıların en önemli aşamasının üreticiye ulaşmak olduğunu ifade etti.
Kayısı üretiminde atadan kalma tecrübelerin yanı sıra çiftçilerin bilimsel metotlarla birlikte kayısıdan daha iyi sonuç alacaklarına değinen Dekan Prof. Dr. Yıldırım, “Çiftçinin işi biraz daha bilimsel yapması adına atadan dededen kalma tekniklerle işi yürütmekten ziyade kayısıyı bilimsel metotlarla ilmine uygun şekilde yaparsak daha iyi sonuca ulaşırız. Hedefimiz verim, kalite ve çiftçinin gelirini arttırıcı bir kısım faaliyetlerde bulunmaktır. Piyasada her zaman kayısıyı bulabiliyorsunuz ya da her tip kayısı bulabiliyorsunuz; ancak kuru kayısı ticarete konu olduğu zaman verim ve kalite ön plana çıkıyor. Diyelim ki bir kayısı 300 liradan satıyor. Yan tarafında başka bir kayısı var. Bu da kilosuna 200 lira diyor. Onlar biraz daha küçük oluyor, işte en küçük ya da en kalitesizinin kilosu belki 70- 80 liraya kadar hani şu an güncel fiyatlara düşebiliyor. Dolayısıyla bizim hedefimiz işte o en yüksek fiyattan satılan ve geliri yüksek olan, rekabet gücü yüksek ve kaliteli kayısıdan üretmemiz gerekiyor.
Destekler kayısı ve üreticinin ihtiyaçlarına göre belirlenecek
Önümüzdeki süreçte aylık ya da iki aylık periyotlarla paydaşlarla birlikte kayısı üreticilerine ulaşmak için paneller düzenleyeceklerini belirten Dekan Yıldırım, çiftçilerin talep ve katılımına bağlı olarak ve onların bahçelerdeki uygulamalarına yönelik mevsimsel ihtiyaçları doğrultusunda gereken bilimsel desteği vereceklerini dile getirdi. Üreticilere doğrudan ulaşmanın, çalışmaların sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıdığının altını çizen Dekan Prof. Dr. Yıldırım, “Çiftçiye hitap edebilmemiz, yeni verileri paylaşabilmemiz açısından bizim arazide üretim yapan çiftçimize, üreticimize ulaşmamız lazım” ifadelerini kullandı.
Çiftçiler arasında sadece kayısıdan gelir elde edilmesi, satılması, piyasada alıcısına ulaşması gibi konuların konuşulması nedeniyle büyük fotoğrafın görülmesine mani olduğunu söyleyen Dekan Hakan Yıldırım, asıl sorunun kayısı ağacının budanması, ilaçlanması ve gübrelenmesinde büyük sorunlar yaşandığını dile getirdi.
Kayısıda verimi ve kaliteyi etkileyen sorunlara, üreticilerin sorun ve eksikliklerine, kayısının içinde bulunduğu döneme özgü ihtiyaçları dikkate alarak toplantı süreçleri belirleyeceklerini ifade eden Prof. Dr. Yıldırım, “Bu süreçte bahçe tesisi zamanı, tam fidan dikim zamanı, bahçelerde budama zamanı her ne kadar Malatya’da çiftçi daha yaprak dökmeden ağacı yapraklıyken buduyor olsa da yaprak döktükten sonra budanması lazım. Sonra bordo bulamacının uygulanması zamanı şimdi önümüzdeki panelde bu süreçte bizim ihtiyacımız olan üç dört tane konuyu bu şekilde belirleyip bu aralık ayı içerisinde veya ocak ayında yapacağımız ilk panelde bu konuları planlıyoruz” dedi.
Kayısı üreticilerine bilimsel destek için akademik kadro ve paydaş iş birliği
50’ye yakın öğretim elemanıyla üreticiye gerekli bilimsel destekleri sağlayabileceklerini belirten Dekan Yıldırım, “Malatya'da Ziraat Fakültesinde olup da kayısıya teması olmayan hiçbir öğretim elemanımız yoktur. Dolayısıyla ihtiyaçlarımızı hem kendi hocalarımızla karşılayacak hem de paydaş kurumlarımızdaki uzmanlardan da destek alacağız. İhtiyaç olması halinde özellikle çalıştay zamanlarında da başka üniversitesi ya da araştırma kurumlarından da araştırmacılarımızı davet edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Çitfçiler için olumlu sonuçları olacak
Yapılan panel ve çalıştayların sonuçlarının kesinlikle çiftçiyi olumlu etkileyeceğinden bahseden Dekan Prof. Dr. Yıldırım, “Bazı toplantılarda belki paydaş kurumlardaki teknik personellerin yani meslektaşlarımızın da bir kısım bilimsel ihtiyaçlarına binaen bilgilendirmeler ve eğitimlerde de bulunulabilecektir. Onlar da bizim paydaşlarımız ve meslektaşlarımız onlar çiftçiyle muhatap oluyor. Onların da yenilenmesi veya bir kısım bilgilere sahip olması gerekiyor. Sonuç olarak bu toplantılardan hedefimiz mümkün olduğu kadar fazla çiftçiye ulaşmak ve katkı sağlamak” şeklinde konuştu.