Malatya Battal Gazi'ye sahip çıkmadı: Doğduğu evin üzerine su kanalı yaptılar!
Anadolu halk efsanelerinde önemli bir yere sahip olan, Malatya doğumlu ve Emeviler döneminde İstanbul kuşatmasına katıldığı belirtilen Malatya Serdarı Hüseyin Gazi'nin oğlu Battal Gazi'nin doğduğu ev, tescil iddialarına rağmen dere ıslah çalışması sonucu ortadan kaldırıldı.
8. yüzyılda Malatya'da doğup, Emeviler döneminde İstanbul'un kuşatılmasına katıldığı belirtilen Malatya Serdarı Hüseyin Gazi'nin oğlu Battal Gazi'nin doğduğu ev, geçtiğimiz yıllarda ''Battal Gazi Evi'' adıyla tescillenmişti. Uzun yıllar halka yemek dağıtılan hayrat yeri olarak kullanılan yapı, üç Selçuklu kümbetinden oluşan ev, restorasyon çalışmasıyla Malatya'da ziyaretçilere açılması hedefleniyordu. Ancak DSİ, Malatya’nın Battalgazi ilçesi Meydanbaşı Mahallesi’nde yaptığı dere ıslah çalışmasıyla tarihi yapıyı yok etti.
Battalgazi ilçesine yerleştikten sonra Anadolu'nun meşhur kahramanı Battal Gazi'nin evini merak edip araştırmaya başladığını ifade eden mahalle sakini Ali Karakaş, yapılan çalışmalar sonucu evin temelinin tespit edilmesiyle tarihi yapının tescillendiğini aktardı. Tarihi yapının restorasyon yapılıp vatandaşların ziyaretine açılmasını beklediklerini aktaran Karakaş, 3 sene içinde evin yok edildiğini belirterek şunları söyledi:
“Burada Battal Gazi'nin doğduğu ev vardı. 3 senede bu hale geldi.Malatya Ali Karakaş Battal Gazi Otağı'nın işletmecisiyim. Eski Malatya'ya geldiğimde araştırdım Battal Gazi'nin doğduğu evi eski Malatyalılardan ve eski yaşlılarımızdan öğrendim. Buranın olduğunu öğrendim. Depremden 2 yıl önce buranın videosunu çektim. Ulusal medyada yayınladık. O zaman yer belirlendi ve tescillendi. Aradan 3 yıl geçti. Burada dere ıslah çalışması yapıldı. Yapılan dere ıslah çalışmasında Battal Gazi'nin evinde video ve resimlerde gördüğünüz temellerde sadece taş kaldı. Şuanda dümdüz. O temeller hepsi yok olmuş. Yerine çay, dere ıslahı yapılmış. Taşlar böyle kenara indirilmiş. Diğer taşlar ne olmuş? Her tarafa yayılmış ve Battalgazi'nin doğduğu ev yok edilmiş, bitirilmiş. Maalesef son kalan taşlarımız da bunlar.”
Peki Anadolu’nun Efsanesi Battal Gazi Kimdir?
Battal Gazi veya Seyyid Battal Gazi, (d. 690 ya da 695, Malatya - ö. 740, Afyonkarahisar), 8. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve hakkında çeşitli inanışlar bırakmış bir Arap komutan.
Hakkında:
Malatya Serdarı Hüseyin Gazi'nin oğlu Battal Gazi Malatya'da doğmuştur. Doğduğu ve yaşadığı evin yeri hâlen mevcuttur. Yıkıntı halinde korunmaktadır. Uzun yıllar halka yemek dağıtılan hayrat yeri olarak kullanılmıştır. Evliya Çelebi seyahatnamesinde bahsedilmektedir. Malatya'da doğduğu yere kendi ismi verilmiştir. Annesi Saide Hatun ile eşi Zeynep Hanım'ın ve iki oğlunun ve Torunu Vaiz Baba Türbeleri'de Malatya (Battalgazi) şehrindedir. Amcası Hasan Gazi'nin Türbesi İse Malatya Darende'de bulunmaktadır.
Gerek Arap-Bizans, gerekse Selçuklu-Bizans, Osmanlı-Bizans mücadelelerinde tarihi ve efsanevi kişiliğiyle, gaza ruhuyla hareket eden bu toplulukları motive etmiş, fetih hareketlerinde onlara iman, cesaret, umut ve güven aşılamıştır. Böylesi bir isim olması dolayısıyla da hakkında çok sayıda menkıbeler oluşturulmuş, ortaya “Battalnâme” adıyla anılan eserler çıkmış, edebiyatın ve sinemanın konusu olmuştur. Battal Gazi “Ünlü bir Emevi komutanıdır.”
Hayatını ve mücadelesini anlatan Battalnâme adını taşıyan eserler yazılarak hatırası nesilden nesile aktarıldı. Tanınma alanı Orta Asya'dan Balkanlar'a kadar uzandı. Selçuklular döneminde şehit düştüğü Akrainos(Seyitgazi)da bulunan kabri, bir külliye şeklinde inşa edildi ve ziyaretgâha dönüştü.
Battal Gazi Destanı'nda ve halk hikâyelerinde, Emeviler zamanında Arap ordusuyla birlikte İstanbul'u kuşattığı anlatılmaktadır.
Battal Gazi'nin doğum yılının 690-695 civarı olmasının olası olduğu düşünülmektedir. Battal Gazi'nin 740 yılındaki Akroinon Muharebesi'nde (modern Afyon yakınlarında) öldüğü konusunda tarihçiler mutabakata varmışlardır.
740 yılında Eskişehir'in Seyitgazi ilçesi yakınlarında savaşta aldığı yara sebebiyle ölmüştür. Anadolu'da İslamın yayılmasına büyük katkıları olmuştur.