Don vurdu, ihracatçı kayısı oyununa girdi: Orta Asya Kayısısı Malatya diye satılacak!
Malatya'da yaşanan zirai don felaketi kayısı rekoltesini sıfıra indirirken, ihracatçılar bağlantılarını kaybetmemek için Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan'dan kayısı tedarik etmeye başladı. Bu durum, Orta Asya kayısısının 'Malatya kayısısı' adı altında satılma riskini beraberinde getirdi.
Türkiye'nin önemli kayısı üretim merkezi olan Malatya, 10-14 Nisan tarihleri arasında yaşanan şiddetli zirai don nedeniyle büyük bir felaketle karşı karşıya kaldı. Son 30 yılın en büyük zirai don olayı olarak nitelendirilen bu durum, Malatya'daki kayısı rekoltesinde %100'e yakın bir kayba yol açtı. Bu durum, sadece çiftçileri değil, aynı zamanda kayısı ihracatçılarını da olumsuz etkiledi.
İhracatçılar, mevcut bağlantılarını kaybetmemek ve ihracat sözleşmelerini yerine getirebilmek adına Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan gibi Orta Asya ülkelerinden kayısı tedarik etme yoluna gitti. Sektör temsilcileri, bu durumun bazı ihracatçıların Orta Asya menşeli kayısıyı 'Malatya kayısısı' olarak piyasaya sürme riski taşıdığını belirtiyor.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, zirai donun Malatya ekonomisine yaklaşık 200 milyar TL'lik bir zarar verdiğini ifade etti. Sadıkoğlu, kayısı ağaçlarının büyük bir çoğunluğunun sigortasız olduğuna dikkat çekerek, Malatya'nın 'Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi' ilan edilmesi gerektiğini vurguladı.
Vesta Tarım Ürünleri Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Çetin ise, zirai donun sadece meyveleri değil, ağaçları da olumsuz etkilediğini belirterek, küçük ölçekli ve tek ürüne bağımlı firmaların bu durumdan daha fazla etkileneceğini söyledi. Çetin, kuru kayısının fiyatının zirai don öncesine göre iki katından fazla arttığını ve ithalatçıların daha ucuz olan Orta Asya kayısısına yönelebileceğini dile getirdi.
Malatya'daki sektör temsilcileri, çiftçilerin gübre, ilaç, mazot ve işçilik gibi maliyetlerle başa çıkabilmesi için azami destek, faizsiz ve uzun vadeli krediler ile tarımsal borçların ertelenmesi gibi taleplerini dile getirdi. Ayrıca, ihracatçıların sözleşmelerini yerine getirememesi durumunda yaşayacakları sorunların çözümü için destek talep edildi. Malatya'nın deprem sonrası ikinci büyük afetle karşılaştığı vurgulanarak, şehre özel ve daha fazla kaynak ayrılması gerektiği belirtildi.